موکت و قالی های کردی

ایران با دارا بودن اقوام و طایفه های متعدد دارای خصوصیات منحصر به خود در بافت قالی است. مسأله اصلی در  قرابت و نزدیکی برخی از طرح و نقش قالی های کردی خراسان با بلوچی سیستان و بلوچستان است. این پژوهش با مطالعه و بررسی طرح و نقش قالیهای کردی خراسان و بلوچی سیستان و بلوچستان در پی پاسخ به این سؤاالت است که:

الف)ساختار طرح و نقش قالیهای کردی خراسان و بلوچی سیستان و بلوچستان چگونه است؟

ب)شباهت و تفاوتهای قالیهای کردی موکت خراسان با بلوچی سیستان و بلوچستان چیست؟ همچنین هدف از این مقاله شناسایی ساختارهای مشترک میان قالیهای کردی خراسان با بلوچی سیستان و بلوچستان است. این تحقیق از نوع توصیفی- کیفی بوده و با رویکرد تطبیقی میباشد. جامعه آماری مورداستفاده در این تحقیق شامل دو منطقه هست که یکی کردهای خراسان و دیگری بلوچهای ساکن در سیستان و بلوچستان است. ازاینروی نمونه های به صورت هدفمند انتخاب شد که کرد خراسان با ۱۰ نمونه و بلوچی منطقه سیستان و بلوچستان با ۱۰ نمونه موردبررسی قرارگرفته است. روش جمع آوری اطالعات به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام یافته است. نتایج این پژوهش نشان میدهد سکونت ایالت و طوایف متعدد در خراسان ازجمله بلوچها موجب شده تا برخی از سنتهای بافندگی ازجمله نقش پردازی در قالیهای این منطقه متأثر از این همنشینی شود. بررسی موکت و  قالیهای دو منطقه حاکی از آن است که نقوش مورداستفاده در متن و نوارهای حاشیه ازلحاظ نقش پردازی دارای مشابهت های قابل توجهی هستند. استفاده از طرح حاشیه گل نرگسی در موکت قالیهای کردی خراسان َ و حاشیه کجاوهای در بلوچهای سیستان و بلوچستان، مشابهت و وحدت در نقوش متن و حاشیه، عدم رعایت گوشه سازی، تراکم نقوش حاشیه و بهره گیری از انواع تزیینات زنجیره ازجمله وجوه اشتراکات در قالیهای دو منطقه است.

موکت – وجوه قابل بررسی فرش دستباف

از وجوه قابل بررسی فرش دستباف, طرح و نقش آن است .ساختار ترنج یکی از مهم ترین و فراگیرترین ساختارهای فرش ایران است که همواره مورد توجه قالی بافان قرار گرفته است و مجموعه از طرح و نقش زیبا و دلپذیر است. عشایر قالی باف ایران از سبک خاص خود در نقش پردازی پیروی می کنند. دست بافته های آ نها از تمام جهات با سنت و فرهنگ کوچ نشینی منطبق است. از این رو دست بافته هایشان هم از لحاظ کاربری, شکل و ابعاد با هم تناسب دارد و هم از بابت طرح و نقش, با زندگی و فکر و اندیشه ایلیاتی هماهنگ است. هدف مقاله بررسی ساختار طرح و نقش ترنج به طور کلی و تصاویر میدانی در فرش های ترکمنی و بلوچی است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و اسنادی است. نتایج پژوهش نشان می دهد طرح و نقش قالی های ترکمنی دارای تنوع زیاد و ساختار مشابهی در طرح و نقش ترنج دارد. نقش مایه های به کار رفته برگرفته از طبیعت پیرامون زندگی مانند اشیا متداول روزمره, جانوران, گیاهان و برخی نقوش کاملا انتزاعی انسانی است .

موکن و نقش ترنچ در فرش های بلوچی

به نظر می رسد نقش ترنچ در فرش های بلوچی بسیار متاثر از نقوش ترکمنی بوده به طوری که الگو های اولیه بسیاری از نقوش ترنچی موکت و فرش های بلوچی را می توان براحتی در نقوش ترکمنی یافت, سپس نقش با هنرمندی بسیار زیادی تغییر شکل پیدا کرده و طرح تازه خلق شده است.